In de serie Ik herinner mij... delen jeugdwerkers een casus die hen bijbleef. Ambulant crisiswerker Bart-Jan Jelles herinnert zich: Marius*.
“Hij heeft therapie nodig. Maakt mij niet uit waar. Hier moet hij weg!” De vinger van moeder wijst naar de deur. Ik zie de wallen onder haar roodomrande ogen. Ik kijk naar Marius. Hij zit zwijgend -zijn blik op het tafelblad gericht- naast ons. ‘Mevrouw’ zeg ik aarzelend. ‘Marius kan naar een groep voor observatie en een onderzoek, maar ik denk dat hij daar niet past. Daar zitten kinderen met zware problematiek. Is er in uw netwerk een plek voor Marius? Dan kunnen jullie allemaal even op adem komen’. Moeder belt een dag later: “Hij kan naar mijn zus op de boerderij.”
Ouder-kind relatie
Bart-Jan Jelles werkt sinds 1,5 jaar als ambulant werker in het crisisteam van Altra: ‘Veiligheid heeft prioriteit. Hoe brengen we de rust terug in het gezin? Is begeleiding voldoende of moet de jongere tijdelijk uit huis? Logeren in het netwerk heeft dan onze voorkeur. Is dat onmogelijk? Dan kijken we naar pleegzorg. Is ook dat onhaalbaar dan volgt plaatsing op een groep. Als de rust teruggekeerd is, gaan we stabiliseren. Met welke oplossing -nu en op lange termijn- bewaren we die rust?’ Het verbeteren van de ouder-kindrelatie is een van de doelen van het crisisteam: ‘Daarom heeft plaatsing op een groep nooit onze voorkeur. Het kind voelt zich dan zó afgewezen. Het beschadigt de relatie.’
Terug naar Marius. Hij vertrekt naar de boerderij en lijkt daar op zijn plek. Hij werkt mee in de stallen en op het land. Dat werk bevalt hem. Oom en tante voelen Marius goed aan: ‘Ze zijn duidelijk in hun grenzen én laten hem vrij. Hij krijgt positieve aandacht.’ Bart-Jan vermoedt dat problemen in het gezinssysteem de oorzaak zijn van alle onrust. Bart-jan: ‘Ik vroeg mijn collega Maaike mee op huisbezoek. Zij is een ervaren systemisch werker.’
Hoge verwachtingen
Ouders blijken hoge verwachtingen te hebben van Marius. Dat hij experimenteert, botst met hun normen. Ouders straffen Marius. Hij keert zich daardoor verder van hen af. Bart-Jan: ‘Pubers opvoeden betekent ruimte geven. Laat hen experimenteren. Natuurlijk zijn er grenzen. Bepaal samen: wat mag écht niet en wat mag een béetje? Dat beetje is onderhandelbaar.’ Marius wisselt ondertussen van school. Bart-Jan: ‘Praktijkonderwijs bleek hem beter te liggen.’ Na ieder gesprek brengt Bart-Jan Marius terug naar de boerderij. In de auto praat hij honderduit: ‘We bleken allebei gek op voetbal.’ Marius meldt zich weer bij zijn oude club. Na zes weken draagt het crisisteam het gezin over aan een systeemtherapeut.
Andere hulpverlening
Bart-Jan: ‘Soms denk je: het kán echt anders. Dit was zo’n situatie. We dachten als team out-of-the-box en werkten samen. Als dat vervolgens werkt, tja, dat is fantastisch.’ Bart-Jan haalt Marius vaak aan als voorbeeld: ‘Zijn verhaal overtuigde meerdere gezinnen om binnen het eigen netwerk te kijken.’ Marius maakte van Bart-Jan een andere hulpverlener: ‘Ik erkende dat dit gezin andere hulpverlening nodig had. Ik stelde mij kwetsbaar op. Nu weet ik meer van systemisch werken. Die ervaring neem ik weer mee naar een volgende cliënt.’
*De naam Marius is gefingeerd
Deze blog is onderdeel van de reeks 'Ik herinner mij...'.
