Mark* (14) is opgenomen op locatie Harreveld. Hij vertelt hierover samen met zijn moeder Astrid.
Een steriele omgeving – witte muren, houten tafels – is het, de bezoekkamer waar Mark zijn moeder ziet tijdens het wekelijks bezoekmoment. Mark pakt een Rummikubspel. Hij schudt de stenen uit de doos op tafel als zijn moeder begint te vertellen: 'Mark is hier nu drie weken. Hij zit hier ter bescherming tegen zichzelf. Iedereen moet weten dat ik dit doe uit liefde. Ik gun Mark een toekomst. Weet je, soms hou je zoveel van iemand dat je moet loslaten. Thuis ging het echt niet meer.' Mark: 'Ik wil dat mijn moeder weet dat ik heel veel van haar hou. Het is hier niet leuk, maar het moet. Dat snap ik wel.'
‘Mark had de regie’
'Landmijnen ontwijken. Dat was het,' zegt Astrid als ze probeert uit te leggen hoe de angsten en woedeaanvallen van Mark jarenlang het gezin beïnvloedden. Eten, bezoek, wanneer ze gaat of thuiskomt; Mark bepaalt. Astrid: 'Steeds vaker dacht ik: Mark is nu veertien. Hij wordt ouder en sterker. Ik kan hem fysiek niet meer aan. Als we nu niets doen, wat komt er dan van hem terecht?' Corona breekt uit en Mark komt thuis te zitten. Als de scholen na de tweede lockdown weer open gaan raakt Mark in paniek. Hij wil niet meer naar school. Mark zit op zijn kamer en gamet. Mark: 'Ik speel graag FiveM en schietspellen.'
'Ik kwam hier aan en dacht: oh, wat een rust'
Het gedrag van Mark is dan al jaren zorgelijk. Na de diagnose autismespectrumstoornis (ASS) trekt een stoet hulpverleners, therapieën, opnames en coaches aan Astrid en Mark voorbij, met weinig tot geen resultaat. Astrid: 'Ik heb meer hulpverleners dan vriendinnen in mijn telefoon. Ik verwijt niemand dat het zo ver gekomen is dat Mark nu "gesloten" zit. Iedereen heeft zich voor ons ingespannen.' In haar zoektocht naar een oplossing bezoekt Astrid verschillende instellingen, waaronder Harreveld. Astrid: 'Ik kwam hier aan en dacht: oh, wat een rust. Toen ik de groep zag dacht ik: dit is goed voor Mark.' De beslissing valt: Mark moet naar Harreveld. Mark: 'Ik ben snel boos. Dat weet ik. Ik moet hier leren met mijn emoties om te gaan. Nu ben ik rustig, maar ik heb ook een andere kant.'
Foto: Vincent van Dordrecht
'Je kind wegsturen. Wie doet dat nou?'
Voor de opname is een machtiging uithuisplaatsing (MUHP) en een onderzoek via de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) nodig. Voor ieders veiligheid houdt Astrid de voorbereiding en datum van de uithuisplaatsing stil. Astrid: 'En toen ging de telefoon. "We halen Mark om kwart over twee op," werd er gezegd. Ik keek op de klok: nog twee uur.’ Astrid probeert rustig te blijven zodat Mark niets merkt. Wanneer de hulpverleners binnenstappen reageert Mark woedend. Astrid: 'Hij schopte, schold en schreeuwde. Wat er dan door je heen gaat…je voelt je zo’n slechte moeder. Je kind wegsturen. Wie doet dat nou?' Mark vertrekt met de bus. Ineens is het stil in huis.
'Nu het thuis rustig is merk ik pas hoe moe ik ben'
Mark en Astrid komen nu allebei langzaam tot rust. Met de groepsleiding op Harreveld kan Mark goed overweg: 'Ze zijn aardig. Toon je respect? Dan doen zij dat ook. We lachen ook veel. Laatst zei Mo (pedagogisch medeweker, red.) tegen een meisje dat vegetarisch eet: "Voor jou heb ik een speciaal vegetarisch plekje in mijn hart." Daar moesten we om lachen.' Mark gaat weer naar school. Thuis lukte dit niet, op Harreveld wel. Mark: 'School is leuk. Ik zit in een klas met mijn eigen groep. Koken en rekenen doe ik graag. Ik heb hier ook gebokst. ICT vind ik interessant. Spellen ontwerpen of software maken lijkt mij leuk voor later.' Nu het thuis rustig is merkt Astrid pas hoe moe ze is: 'Ik ben óp. Mijn werk, mijn andere zoon en Mark, altijd werd er aan mij getrokken. En ik? Ik moest altijd maar rechtdoor lopen. Vriendinnen vragen mij voor koffie en visite, maar voor mij hoeft dat even niet.' Astrid en Mark zien elkaar iedere zondag, doordeweeks zijn er vier belmomenten. Astrid: 'Dat is voor nu even goed. Ook Mark heeft rust nodig.'
De komende drie maanden blijft Mark op Harreveld. Daarna volgt een overplaatsing, verlenging óf terugkeer naar huis. Astrid: 'Daar maken wij ons nu geen zorgen om. We zien wel hoe het loopt.' Het bezoek is voorbij. Mark vraagt of hij nog even iets mag pakken. Hij komt terug met twee broodjes: 'Deze heb ik speciaal voor jou gemaakt, mam. Er zit ei op, spek en paprika.’ Mark en Astrid knuffelen: 'Wat lief van je. Zondag ben ik weer hier schat. Hou je taai.'
Benieuwd hoe het verder gaat met Astrid en Mark? Over zes maanden volgt er een follow-up.
*De naam Mark is gefingeerd.