Speciaal onderwijs is de Champions League onder de scholen. Dat moet ontegenzeggelijk leiden tot hoge kijkcijfers en waardering voor een mooie wedstrijd. Helaas is de werkelijkheid vaak teleurstellender.
De laatste tijd wordt het succes en het falen van het passend onderwijs uitgebreid voor het voetlicht gebracht. Uitgangspunt daarbij is dat kinderen onderwijs krijgen aangeboden dat zo goed mogelijk aansluit op hun behoeften én bij voorkeur in een reguliere setting.
Lang gedokterd
Dit leidt ertoe dat reguliere scholen hun zorgstructuren versterken en proberen een leerling binnen te houden. De ingewikkeldheid van deze opgave wordt weleens onderschat. In de toch al volle klassen ook nog aandacht besteden aan leerlingen met van de norm afwijkend gedrag is lastig. Toch is dat wat met passend onderwijs wordt verwacht. Met als gevolg dat er lang wordt ‘door gedokterd’.
Wat levert het op
Wat levert dit op in de praktijk? Veel frustraties en brokken! Leerlingen die normaliter goed in de klas kunnen meekomen, worden mogelijk afgeleid. Dat zet hun schoolprestaties onder druk met alle gevolgen van dien. Van teleurgestelde leerlingen tot klagende ouders.
Leerkrachten kunnen niet evenredig hun aandacht verdelen en kunnen daar onmacht bij voelen. Zij weten bijvoorbeeld ook wel dat de leerling die weinig aandacht vraagt wellicht niet alles uit zichzelf kan halen, omdat er andere urgentere situaties zijn die de begeleiding van een leraar nodig hebben.
Realiteit
Natuurlijk lukt het nooit om iedereen volledig gelukkig te maken en is het ook de realiteit in de echte wereld dat de een soms plaatsmaakt voor de ander. Toch ben ik van mening dat er sprake is van een ongewilde scheefgroei.
Wie doen we nu voldoende recht met deze aanpak? De leerlingen, de leerkrachten of lopen we hijgerig achter een maatschappelijke opvatting aan dat iedereen met elkaar naar school moet kunnen? Wij zien op onze scholen dat hierdoor leerlingen veel later dan goed voor hen is met een hoop teleurstellingen met weerstand bij ons, op het speciaal onderwijs, naar school ‘moeten’.
In de taxi
Bepleit ik dan dat de kinderen die meer aandacht vergen onmiddellijk in de taxi naar een andere school moeten worden gezet? Geenszins. Ik ben ervan overtuigd dat veel kinderen binnen het regulier kunnen blijven. Alleen moeten de omstandigheden daarvoor wijzigen.
De schoolgebouwen moeten meer mogelijkheden bieden om kinderen soms even rustig apart te nemen. Daar is meer personeel voor nodig met de juiste deskundigheid. De aandacht voor gedragsvraagstukken op de PABO is gering. Er is een sterkere focus op didactische dan op pedagogische vaardigheden. De combinatie is een specialisme.
Zet expertise in
Een specialisme waarover de leerkrachten in het speciaal onderwijs / voortgezet speciaal onderwijs beschikken. Wij zijn graag bereid om onze expertise naar de reguliere scholen te brengen. Zodat daar een beetje lucht ontstaat en tevens vroegtijdig kan worden beoordeeld voor welk kind speciaal onderwijs echt de beste optie is. En wie met wat extra stut- en steunwerk prima op het regulier kan blijven. Dat is pas passend en dat is maatwerk.